Superman is 80 geworden. Op 18 april 1938 verscheen Action Comics #1, met daarin het eerste verhaal van Superman. Het is de geboorte van het Amerikaanse superheldengenre en de bijbehorende stripindustrie. Superman zelf groeide uit tot icoon en een symbool van de Amerikaanse samenleving. In het leven van een tachtigjarige is het nodige gebeurd en – zeker in het geval van Superman – zijn er vele mijlpalen te benoemen. In deze Modern Myths Superman Special: In den beginne kijken we naar de historie van Superman, springen we in één sprong over hoge gebouwen van mijlpaal naar mijlpaal, sneller dan een voortrazende kogel.
De quote op het einde van de inleiding van dit artikel is een gedeelte van het begin van de Adventures of Superman–televisieserie uit 1952, met George Reeves in de hoofdrol. Ook de bekende tekst “Look! Up in the sky! It’s a bird! It’s a plane! It’s Superman!” komt uit die serie. Het is een van de spin-offs van de Superman-strips die ‘The Man of Steel’ permanent in onze wereldcultuur heeft gevestigd. Net als de Superman-films uit de jaren 70 en 80 van regisseurs Richard Donner (Superman I, 1978), Richard Lester (Superman II – III, 1980, 1983) en Sidney J. Furie (Superman IV, 1987), alle vier met Christopher Reeve, die voor altijd één is met Superman, de vondeling van de planeet Krypton.
Buiten de films, series en strips om zijn er ook vele geschiedenissen die de moeite van het vermelden waard zijn. Zo was er de jarenlang slepende rechtszaak tussen DC Comics en Superman-bedenkers Jerry Siegel en Joe Shuster, over de rechten op het superpersonage. Ook de waarde van Action Comics #1 is bijzonder – 4,3 miljoen dollar in topconditie – en hoe Superman in de loop der jaren van dat eerste nummer naar Action Comics #1000 – die nu in de winkels ligt – veranderd is. Kortom, meer dan genoeg te vertellen over deze held, die door sommigen gekscherend de ‘Elvis der superhelden’ wordt genoemd. Gekscherend, maar met een kern van waarheid, want zonder Superman zou de superheldenwereld nu niet ‘rock ’n rollen’.
De historie van Superman: uit de startblokken
Het begint allemaal als tieners Jerry Siegel en Joe Shuster uit Cleveland, Ohio hun Superman bedenken. Ze baseren hun held op verschillende verhalen, zoals John Carter – A Princess of Mars en Tarzan, beide van schrijver Edgar Rice Burroughs. Zelfs de tekenfilmheld Popeye is van invloed en avonturenromans als The Scarlet Pimpernel. Siegel en Shuster boden hun strip aan bij verschillende kranten – op dat moment de grootste markt voor strips – maar kregen geen voet aan de grond. Superman was te apart om te zullen slagen, volgens de krantenuitgevers. Uiteindelijk publiceerden ze hun verhaal in Action Comics #1, een stripboek waar verschillende verhalen in gebundeld werden. Er was een gaatje over, dus mocht Superman mee. Als snel bleek de strip enorm goed te verkopen en een poosje later komt men erachter dat dit door Superman komt. Van Action Comics zou al snel meer dan een half miljoen exemplaren verkocht worden en de eerste Superman-verhalen uit de strip werden gebundeld tot de nieuwe uitgave Superman #1. De held met de rode cape is uit de startblokken en verkoopt als snel meer dan een miljoen exemplaren.
Voor Siegel en Shuster echt goed door hebben hoe populair hun creatie is, hebben ze de rechten voor 130 dollar al verkocht aan het bedrijf wat uiteindelijk DC Comics zou worden. De uitgever kreeg de rechten om de Superman-verhalen uit te geven en Siegel en Shuster werkten voor 10 dollar per pagina aan de avonturen van de Kryptoniër.
Held tijdens de Grote Depressie
Superman is gecreëerd tussen twee Wereldoorlogen in, toen de Amerikaanse Grote Depressie een nieuw dieptepunt bereikte. De Amerikaanse bevolking was toe aan een symbool van hoop en de mysterieuze held op de cover van Action Comics #1 voldeed aan alle eisen: hij zag er sterk en onwrikbaar uit, tilde een auto boven zijn hoofd en vocht tegen het onrecht. Superman zou het symbool worden van ‘Truth, Justice and the American Way’; pas 73 jaar later zegt Superman dat enkel ‘The American Way’ niet meer afdoende is. In Action Comics #900 dreigt Superman zijn Amerikaans staatsburgerschap af te zweren om een wereldburger te worden. Daarmee zou Superman definitief van ons allemaal worden en zouden zijn morele waarden de hele wereld omvatten. Het heeft niet zo mogen zijn, want na een geweldige publiciteitsgolf en grote verontwaardiging in Amerika is DC Comics er niet meer op teruggekomen.
Superman en Clark Kent
Naast de spanning van de schurken waartegen Superman in de beginverhalen vocht, was het ook de herkenbaarheid van Clark Kent die de lezer voor de held won. Clark Kent was een verlegen stuntelaar, iemand die het steeds verprutste bij zijn collega Lois Lane. Maar als hij zijn shirt open knoopte en in Superman veranderde, kon hij alles aan en werd hij door iedereen bewonderd. De driehoeksverhouding tussen Superman, Lois Lane en Clark Kent zorgde voor de nodige humor.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog ging Superman zelfs naar het front en vocht tegen Hitler en Stalin, waarmee hij – net als Captain America van concurrent Marvel Comics – zijn rol als symbool van Westerse heroïek voor altijd vestigde.
In latere jaren zie je Superman vaker in deze rol, waarin hij de wereld moet redden door te vechten tegen werkelijk bestaande personen, zoals in 1978 tijdens het speciale stripboek, waarin Superman het opneemt tegen bokser Muhammad Ali.
In 1978 zouden al deze elementen op het witte doek gebundeld worden tot de film Superman, met Christopher Reeve als de titelheld. De film kreeg de ‘tagline’: you’ll believe a man can fly en acteur Marlon Brando zorgde er als Jor-El voor dat de film serieus genomen werd (Red. ondanks de gage van 13 miljoen dollar voor het simpelweg oplezen van zijn scriptregels). Regisseur Richard Donner was een groot Superman-liefhebber en trok de film naar zich toe, omdat hij zag dat het project de verkeerde kant op ging. Met prachtige muziek, een hoofdrolspeler die de rol serieus nam en special effects die voor die tijd bijzonder waren, werd de film een wereldwijd succes. Onlangs is de film opgenomen in de National Film Registry en is daarmee Amerikaans cultureel erfgoed geworden, zoals je kon lezen in ons Modern Myths Nieuws 2017 – Week 50.
Superman in bioscoop en op tv
Er verschenen nog drie vervolgen met Christopher Reeve als Superman, waarna Superman pas weer op het witte doek verscheen in Superman Returns met Brandon Routh in het rood/blauwe kostuum. Die film was hevig beïnvloed door de Donner-films, maar miste hierdoor een eigen identiteit. Zeven jaar later krijgt Superman een make-over en wordt de filmserie gereboot met Man of Steel, met Henry Cavill als Kal-El/Clark Kent. Inmiddels heeft Cavill in Justice League voor de derde keer als Superman gespeeld.
Ook op televisie heeft Superman langdurig in de spotlights gestaan. Naast de eerder genoemde serie Adventures of Superman uit 1952, zijn de series Lois & Clark: The New Adventures of Superman en de serie Smallville vele seizoenen in je huiskamer te zien geweest. Op dit moment proef je de geest van Superman in de serie Supergirl, te zien op Netflix en de serie Krypton, op SyFy. Daarnaast zijn er tal van tekenfilmseries en avondvullende tekenfilms te vinden.
Superman crisissen
Al die films en series zijn natuurlijk gebaseerd op de talloze strips die gemaakt zijn rond de Man of Steel. Hier wordt het wat ingewikkelder. Uitgeverij DC Comics schuwt de reboots ook niet. Om de zoveel jaren maken ze schoon schip en veranderen hun stripuniversum middels een grote ‘crisis’. Hierin verschijnen alle superhelden uit hun portfolio ten tonele, om vervolgens de wereld te redden, die als een tabula rasa opnieuw kan beginnen. Het klassieke voorbeeld daarvan is Crisis on Infinite Earths uit 1985/1986 en onlangs nog de serie Flashpoint uit 2011.
DC Comics gebruikt die evenementen om hun tijdslijn en personages op te frissen en zeker Superman wordt daardoor regelmatig getweaked. Het ene moment heeft hij wel een verleden als Superboy in Kansas, het andere moment weer niet. Dan weer is hij een volgroeide man die in Metropolis het kwaad bestrijd, dan weer is hij net droog achter zijn oren. Wel of niet getrouwd met Lois Lane, meer of minder aanvullende superkrachten; het wordt zelfs zo lastig, dat stripliefhebbers termen moeten gebruiken als post-Crisis, pre-Flashpoint Superman, om uit te leggen wie Superman op dit moment is.
Superman, een baken van hoop
Maar onder de streep blijft altijd één ding hetzelfde: Superman is een baken van hoop, de held die staat voor het kiezen van de juiste weg, die nooit opgeeft. Dat is wat in Man of Steel veel fans onverteerbaar vonden: Superman die General Zod doodt. Voor veel Superman-liefhebbers is hij dé held die nooit een leven neemt, in tegenstelling tot al die andere helden die in een zwak moment wel voor fataal geweld kiezen. Of dit terecht is, moet je voor jezelf bepalen.
In Justice League zie je dat Superman weer meer bij zijn roots komt: de held waar iedereen tegenop kijkt, die op het juiste moment de problemen weet op te lossen. In Action Comics #1000 staat de Man of Steel weer fier in zijn klassieke kostuum, compleet met rode korte broek, die hij de afgelopen jaren (post-Flashpoint) moest missen. Uiteindelijk keert Superman altijd weer terug naar een basisversie van zijn eerste verschijning, toen een jonge Jerry Siegel en Joe Shuster hem in Action Comics #1 aan de wereld voorstelden. De rest is geschiedenis. Een geschiedenis, die vandaag de dag nog steeds springlevend is.
Action Comics #1000 is vanaf vandaag verkrijgbaar bij stripspeciaalzaken en gespecialiseerde boekhandels.
De historie van Superman – Leestips:
Naast Action Comics #1000 zijn er tal van Superman-verhalen die het iconische van de Man of Steel tot in de kern weten te raken. Hier een top vijf en een extraatje, als topje van de ijsberg:
- Superman: The Man of Steel, Vol. 1 – door John Byrne
Legendarische stripauteur John Byrne reboot Superman in 1986 na Crisis of Infinite Earths - Death of Superman – door Dan Jurgens
Doomsday komt naar de Aarde. Enkel Superman kan hem stoppen en de held offert zijn leven op om de wereld te redden. - Kingdom Come – door Mark Waid en Alex Ross
Superman leidt de strijd in dit toekomstverhaal waarin nieuwe helden niet te onderscheiden zijn van schurken. Een prachtig verhaal buiten de continuïteit van het DC Universum. - Superman: Red Son – door Mark Millar
Wat als Kal-El als baby landde in Rusland, in plaats van in Amerika? Door Superman als tegenpool af te zetten tegen het bekende oorsprongsverhaal, zie je de waarden van Superman juist sterker afgetekend in deze limited serie. - All Star Superman – door Grant Morrison en Frank Quitely
Een maxi-serie die Superman terugbrengt naar zijn essentie; tijdloze verhalen van de Man of Steel - Batman: The Dark Knight Returns – door Frank Miller
Batman is met pensioen, maar keert terug om Gotham nog een keer schoon te vegen. De bijrol van Superman is geweldig, waarin je ziet dat de Man of Steel – zelfs in een wereld die haar eigen ondergang bespoedigt – weigert op te geven en zijn normen en waarden te verkwanselen.
De historie van Superman – Bronnen:
– Action Comics 80 Years of Superman the Deluxe Edition – DC Comics – 2018
– IMDB.com
– The 5 most expensive comic books ever sold – Sparknotes
– Superman: The Genesis of a Legend – Hardwicke Benthow
– Why Superman’s Liberal owners had him renounce his U.S. citizenship – WorldTribune
– Man of Steel Rebirth: Your Guide to the New (Old) Superman – CBR
Meer in de Modern Myths Superman Special:
We horen graag wat je van deze Superman Special vond. Miste je iets, of heb je andere opmerkingen? Laat het ons weten op redactie@modernmyths.nl!
© 2015-2024 Modern Myths – oorspronkelijk gepubliceerd onder redactie van Fantasize.nl
Reactie plaatsen