BOEKBESPREKING: DAN BROWN ORIGIN – Robert Langdon en het ontstaan van het leven

In een rap tempo geeft de wetenschap ons steeds meer theorieën en antwoorden op het ontstaan van het leven en alles wat daarmee samenhangt. In het nieuwe boek van thrillerauteur Dan Brown Origin (Nederlandse titel Oorsprong), gaat het om twee basisvragen: Waar komen we vandaan? en Waar gaan we naartoe? Op zijn eigen vertrouwde manier geeft Brown met behulp van moderne, populaire onderwerpen in de wereld van vandaag de dag antwoord op deze vragen. Verwacht echter geen existentiële rust na lezing van het boek, want de antwoorden roepen ook weer nieuwe vragen op. Zo blijft het avontuur der mensheid voort denderen.

LET OP: dit artikel bevat kleine spoilers voor Dan Brown Origin/Oorsprong op het gebied van locaties en thema’s. Wil je onbevangen aan het nieuwe avontuur van Robert Langdon beginnen, sla deze boekbespreking dan over.

Robert Langdon, avonturenmagneet

Origin is het vijfde boek met Harvard Professor Robert Langdon in de hoofdrol. Na Angels & Demons (Het Bernini Mysterie), The Da Vinci Code, The Lost Symbol en Inferno wordt de professor in kunstgeschiedenis, symboliek en religieuze iconologie opnieuw betrokken bij een wereldschokkende onthulling dat de gevestigde religieuze ordes op haar grondvesten doet schudden. Tenminste, dat is de bedoeling. Want hoewel het boek een typisch Dan Brown-verhaal is, geeft de onthulling op het einde genoeg stof tot nadenken, maar is ditmaal niet bijzonder revolutionair. Daarnaast moet je regelmatig je gevoel voor geloofwaardigheid uitschakelen, omdat sommige gebeurtenissen en reacties van de hoofdpersonages hierop nogal kort door de bocht zijn. Alles staat in dienst van de achtbaan naar de onthulling, waarbij de personages, de media en het publiek alles wel heel gemakkelijk voor zoete koek aannemen.

Wetenschap versus religie

Robert Langdon is uitgenodigd om in het Guggenheim Museum in Bilbao, Spanje, een presentatie bij te wonen van zijn oud-leerling Edmond Kirsch. De miljardair, vergelijkbaar met Steve Jobs, futuroloog en computermagnaat heeft een groot aantal wetenschappelijke doorbraken op zijn naam staan en is populair bij de jeugd en iedereen die van techniek houdt. De mededeling dat zijn ontdekking de wereld voor altijd zal doen veranderen zorgt voor grote publiciteit bij het publiek en nervositeit bij de drie grote religies van de wereld: het Christendom, het Jodendom en de Islam. Kirsch heeft zijn ontdekking namelijk vooraf gedeeld met drie leiders van deze drie religies, wat hem duur te staan komt. Tijdens het hoogtepunt van de presentatie wordt Kirsch neergeschoten voor de ogen van zijn wereldwijde publiek, waarna miljoenen mensen de dramatische ontwikkelingen blijven volgen. Robert Langdon kan de onthulling van Kirsch namelijk alsnog publiceren, mits hij het 47 letters tellende wachtwoord van Kirsch weet te achterhalen. Gelukkig gaat het hierbij om een stuk poëzie, en niet een wachtwoord met de verplichte speciale tekens en cijfers. Het voorrecht van de echte computerwizard, blijkbaar. De typische Dan Brown race tegen de klok begint en leidt je wederom langs iconische locaties, indrukwekkende kunstwerken en intrigerende puzzels.

Dan Brown Origin: ook een politieke thriller

De speurtocht begint ditmaal pas over de helft van het 456 pagina’s tellende verhaal. Het eerste deel is de aanloop naar de onthulling van Kirsch, een lofzang over het Guggenheim, moderne kunst en politieke intriges in het Spaanse koningshuis. Langdon krijgt namelijk hulp van de directeur van het Guggenheim – Ambra Vidal – die in nauwe samenwerking met Kirsch de presentatie heeft voorbereid. Zij is tevens de verloofde van de Spaanse prins Julián, die op het punt staat zijn doodzieke vader, de koning, op te volgen. De Spaanse bevolking wacht in spanning af of Julián een modern Spanje wil leiden, of vasthoudt aan de orthodoxe Rooms-katholieke doctrines van zijn vader. Diens vertrouweling bisschop Antonio Valdespino heeft daar ook zo zijn eigen ideeën over, wat de intriges in het boek weer nader doet samenvloeien. Valdespino is namelijk een van de geestelijke leiders die Kirsch aan het begin van het boek benaderd heeft om de reactie op zijn onthulling te peilen.

Winston, digitaal wonderhulpje

Naast Vidal wordt Langdon bijgestaan door Winston, een hypermodern AI-programma dat Kirsch assisteerde in zijn research. Zie het als een doorontwikkeling van Siri en Cortana. Winston is een computerprogramma dat niet van een echt mens te onderscheiden is. Verder zijn er kleinere rollen voor de Guardia Real (de lijfwachten van het Koninklijk huis) en de pr-manager Mónica Martin, de Rabbijn Yehuda Köves en de allamah Syed al-Fadl en enkele andere personages. Brown weet deze uitgebreide rolverdeling moeiteloos te balanceren en interessant te houden. Langzamerhand kun je de puzzelstukjes in elkaar passen om erachter te komen wie verantwoordelijk is voor de moord op Edmond Kirsch.

Toeristische hoogtepunten van Spanje

Als je dan in het tweede gedeelte van het boek belandt bent, gaat de artistieke tour verder in Barcelona. Je komt langs karakteristieke gebouwen van Gaudí, zoals de Basilica of the Sagrada Família en de Casa Milà. Naast moderne architectuur en kunst stipt Brown toch ook klassiekers aan en lees je door het hele boek over de geschiedenis van Spanje en Franco, moderne technologie en popcultuur. Zo zijn er de Tesla Model X P90D van Kirsch, Uber, moderne koptelefoons die werken met vibraties op je kaakbeen in plaats van in je oren te zitten en komt zelfs Disney’s Frozen er aan te pas. Brown verweeft alles wat vandaag de dag zijn interesse wekt en verschillende zaken die in de nabije toekomst spelen tot een meeslepend verhaal.

Dan Brown Origin neemt je bij de hand

Wel wordt je in dat meeslepende verhaal erg aan de hand genomen. Je kunt Dan Brown Origin lezen zonder enige kennis van zaken. Bij elke naam of locatie geeft Brown wat korte informatie, zodat je voor deze basiskennis nooit naar internet hoeft uit te wijken. Enkel voor muziek als de Oriamendi moet je even naar Youtube. Het maakt het boek bijzonder toegankelijk voor iedereen, wat zijn voordelen biedt, maar ook soms oppervlakkig overkomt. Er zit ook veel herhaling in het verhaal; de vragen ‘waar komen we vandaan?’ en ‘waar gaan we naartoe?’ worden met regelmaat herhaald. Maar je krijgt tijdens het lezen veel zin om de reis van Langdon ook zelf te gaan maken. Brown weet je enthousiast te krijgen voor alles wat Langdon ziet en meemaakt. De uiteindelijke onthulling roept, zoals gezegd, weer nieuwe vragen op. Eigenlijk is dat de grootste verdienste van het boek: het geeft je antwoord op existentiële vragen, maar waarschuwt ook voor de gevolgen. Je wordt uitgedaagd na te denken over je toekomst en je normen en waarden daarin, of deze nu wel of niet op een religieuze achtergrond gestoeld zijn. Zo brengt Brown wederom een typisch menselijk vraagstuk op een spannende, maar hapklare wijze naar een groot publiek. Dan Brown Origin is niet zijn beste werk, maar wel weer de moeite waard. Robert Langdon is dus zeker nog niet klaar met ons te onderwijzen.

Titel: Origin / Oorsprong

Auteur: Dan Brown

Uitgever: Bantam Press / Luitingh-Sijthoff

www.penguin.co.uk / www.lsamsterdam.nl

Modern Myths service: Koop Oorsprong op Bol.com