Interview met Kurt Busiek – Van Astro City tot Thunderbolts op Dutch Comic Con 2019

Dit jaar waren op de Dutch Comic Con 2019 Winter Edition enkele grootheden uit de comicwereld aanwezig, waaronder schrijver Kurt Busiek. Naast zijn werk voor Marvel en DC publiceert hij ook eigen werk als Arrowsmith en Astro City. Modern Myths kreeg de kans een interview met Kurt Busiek te houden over zijn lange carrière in de stripwereld. Wat blijkt: Kurt Busiek is nog lang niet uitverteld! 

Stripschrijver Kurt Busiek schrijft al comics sinds 1983, toen hij nog in zijn laatste jaar op school zat. Zijn bibliografie is enorm en is verspreid over alle grote en kleine stripuitgeverijen. Zijn indrukwekkende comicwerk bestaat uit onder andere Avengers Forever – welke ook de basis vormde voor de computergame LEGO Marvel Super Heroes 2 – de geschilderde comic-serie Marvels, Thunderbolts, Conan en Iron Man. Daarnaast heeft hij vele eigen creaties uitgebracht, zoals Astro City, Arrowsmith en The Autumnlands. Meer over zijn werk kun je lezen in deze column.

Comicfan Jeroen kon zijn geluk niet op toen hij de kans kreeg een interview met Kurt Busiek te houden tijdens de Dutch Comic Con 2019 Winter Edition. Het werd een interessant gesprek met deze veelzijdige auteur:

• Je carrière in comics beslaat inmiddels 37 jaar. Als je naar de huidige stripwereld kijkt, met alle grote ‘blockbuster’ films, had je dan ooit gedacht dat je zo’n grote rol in popcultuur zou spelen?

Kurt Busiek: Nee, ik vermoedde wel dat we meer stripverfilmingen zouden gaan zien naarmate de special effects goed genoeg werden om ze goed te kunnen maken, maar ik had niet verwacht dat ze zó populair zouden worden. Superheldenfilms zijn nu bijna de drijvende kracht in Hollywood. Dat is echt een grote verandering.

• Waarom is dat volgens jou, waarom nu?

Vooral omdat de technologie het nu mogelijk maakt. Maar in het verleden waren er westerns, misdaadfilms en allerlei heroïsche actiespektakels. Superheldenfilms zijn daar de huidige versie van. Je kunt zeggen dat als mensen zich zorgen maken in een wereld die ingewikkeld is, iemand met een simpele boodschap als Spider-Man of Captain America – die doen wat goed is, ondanks hun eigen gevoelens en zwakheden – op dit moment hard nodig is.

Ik heb Conan geschreven, een held die gecreëerd is tijdens de grote depressie. Hij was ook bijzonder populair in de jaren 70 en 80 en hij is nu ook weer populair. Dat komt omdat Conan in de kern gaat over iemand die het op kan nemen tegen de autoriteiten, tegen de overheid, tegen iedereen die het jou moeilijk maakt. Hij is degene die niet met zich laat sollen. En in elk tijdperk zijn er wel mensen die vinden dat er met hen gesold wordt en dat is waar Conan-bedenker Robert E. Howard aan dacht tijdens de grote depressie. Dat de overheid de bevolking niet genoeg hielp. En toen de recessie in de jaren 70 kwam en de Reagan-periode in de jaren 80 en tijdens de recessie van de afgelopen jaren – elke keer als de overheid niet op jouw hand lijkt te zijn – is Conan daar om die gevoelens vorm te geven.

Dat vind je overal terug. Spider-Man is een creatie uit de vroege jaren 60. Het is een verhaal over een puber die volwassen verantwoordelijkheden op zich moet nemen. Dat is voor tieners de dagelijkse gang van zaken, dus Spider-Man blijft populair. De X-Men draaide om antisemitisme toen zij bedacht werden. Stan Lee en Jack Kirby hadden de Tweede Wereldoorlog meegemaakt en de jaren 50 en ze lazen pulpverhalen als Mutant van Henry Kuttner. Dus maakten ze hun eigen verhaal over een groep mensen die afgezonderd en gedifferentieerd worden van de maatschappij. Ze krijgen te maken met het idee dat er een mutante samenzwering tegen de mensheid is, vergelijkbaar met het verhaal in de Protocollen van de wijzen van Sion. De X-Men vechten om te laten zien dat dit niet zo is. Later werden de X-Men een metafoor voor burgerrechten, voor homo- en transrechten. De helden begonnen als reactie op antisemitisme, maar ze werden een symbool tegen vooroordelen in het algemeen.

Het zijn allemaal voorbeelden van blijvende symbolische onderwerpen die generatie na generatie in verschillende vormen terugkomen.

• Je begon je carrière als verkoper bij Marvel. Is Marvel zelf veel veranderd sinds die tijd?

Het is enorm veranderd. Marvel volgt altijd de markt, die op dit moment anders is door het gigantische succes van de films. Strips die vroeger goed verkochten, zijn niet de strips die vandaag de dag goed verkopen. Toen ik begon, was Marvel niet zo geïnteresseerd in hun eigen geschiedenis. Dat is veranderd. Er was een ongeschreven regel dat als een verhaal meer dan vijf jaar oud was, je er niet meer aan refereerde, tenzij het om de ontstaansgeschiedenis van de held ging. Of als het om een grote vijand ging. Ultron bijvoorbeeld kwam altijd terug. De Masters of Evil ook, net als Kang. Maar van een schurk van minder kaliber, die zeg vijftien jaar oud was, werd gedacht dat de lezers hem vergeten zouden zijn. Dus moest je een nieuwe vijand verzinnen. Ik vind dat niet de beste keuze. Toen Steve Englehart Batman schreef in de jaren 70, bracht hij Deadshot terug op het toneel. En dat personage was nog maar één keer eerder verschenen, in de late jaren 50. Steve bracht hem terug en tekenaar Marshall Rogers gaf hem een nieuw kostuum en nu zie je Deadshot in de films. Dus het is duidelijk dat Steve het goed zag.

In de jaren 70 bracht Martin Pasco een Superman schurk terug die Metallo heette. Die was ook slechts een of twee keer eerder in de jaren 50 verschenen, maar is sinds die tijd een grote vijand van Superman. Ik ben van mening dat er altijd mogelijkheden zijn, zelfs met vergeten personages. Marvel lijkt daar meer van op de hoogte te zijn op het moment. Ze hebben Weirdworld projecten gemaakt en projecten die universums kruizen. De Guardians of the Galaxy filmpersonages zijn voornamelijk helden die lezers vergeten waren. Starlord was in geen jaren verschenen. Groot was een Kirby-monster uit de vroege jaren 60. Ze hebben succes met materiaal uit de oude catalogus waar niet naar gekeken werd toen ik daar werkte.

• Heb je zelf zo’n personage dat je in de spotlight zou willen zetten?

Er zijn personages die ik terug zou willen brengen, maar niet per se zodat ze in een grote film kunnen spelen. Het is omdat ik ze leuk vond als jongen en ik wil een kans hebben om met ze te spelen. Maar je weet nooit. Ik denk niet dat Steve Englehart Deadshot gebruikte, omdat hij dacht dat die ooit in een film zou spelen. Hij vond de naam leuk, het idee leuk en hij had een Batman schurk nodig, dus nam hij die. Ik bracht Baron Zemo en de Beetle en de anderen uit Thunderbolts niet daarom terug.

Screaming Mimi was een niet heel bekend personage en ze heeft een langer leven gehad als Songbird dan ooit als Screaming Mimi. Fabian Nicieza en ik zagen dat Citizen V slechts in twee verhalen in de jaren 40 was verschenen en we hebben samen meer over hem geschreven dan welke schrijver of zijn bedenker dan ook. Dat geldt voor zowel de moderne Citizen V, als de originele Citizen V, die we gebruikten in flashbacks. Dit was iemand die in minder dan vijfentwintig pagina’s was verschenen en nu is hij een belangrijk onderdeel van het Marvel Universum. Als hij verschijnt in een Thunderbolts-film, dan hebben wij hetzelfde bereikt als waar we het net over hadden.

• Als je de vrije hand had bij Marvel, welk personage zou je nu willen schrijven?

Doctor Strange, The Fantastic Four en de X-Men zijn projecten die ik zou willen doen. Maar ik moet dan inderdaad wel de vrije hand hebben, want je kunt nu geen X-Men schrijven middenin wat Jonathan Hickman op dit moment doet. Het moet op zichzelf staan.

• X-Men Forever dus?

Niet helemaal. Misschien meer iets als de X-Men van Earth Two.

• Conan heeft op dit moment zijn eigen team Avengers. Als je nu een team zou moeten samenstellen voor Avengers: Forever, zou je Conan kiezen?

Nee, ik persoonlijk vind niet dat Conan in de Avengers thuishoort. Ik heb vrienden die werken aan Savage Avengers en ik ben blij dat ze lol hebben met de serie en dat het publiek het leuk vindt, maar ikzelf zou hem niet kiezen. Voor mij bestaat Conan in de wereld voordat het Marvel Universum begon. Er zijn verbindingen tussen die werelden, maar Conan hangt niet rond met Captain America. Dat is niet verkeerd vanuit Captain America gezien, maar ik vind het niet passen bij Conan. Maar dat is dus mijn mening.

• In Avengers: Forever heb je een team samengesteld uit allerlei tijdperken van het Marvel Universum, met allerlei verschillende Avengers met hun eigen persoonlijke problemen. Rick Jones is degene die hen allemaal bij elkaar houdt, hij is de lijm van het team. Waarom is Rick een van de grootste ondersteunende personages van Marvel, maar is hij geen hoofdrolspeler?

DC Comics heeft veel ‘tienerhulpjes’. Ze hebben Robin, Kid Flash, Speedy, Wonder Girl; daar is dat traditie. Marvel heeft Rick. Hij begon als tienerhulpje van de Hulk, daarna werd hij hulpje van Captain America en daarna van Captain Marvel (de oorspronkelijke Kree krijger Mar-Vell – red). Ook is hij ook een tijdje hulpje geweest van ROM. Hij is degene die verantwoordelijk is voor het bij elkaar brengen van het allereerste Avengers-team. Dus waar DC Comics de Teen Titans heeft, heeft Marvel Rick. En elke keer als je zo’n personage nodig hebt, vraag je: “Heeft Rick het druk? Laten we Rick in het verhaal schrijven.”

Dus daarom is Rick geen hoofdrolspeler, hij is bedoeld als ondersteunend personage. Hij behoort niet toe aan één enkel boek. Rick is de vriend van de Hulk, van Captain America, van ROM, van iedereen. Hij is dus een beetje de Jimmy Olsen van het Marvel Universum. Zonder sterrenstatus, maar hij is het meest bekende B-personage.

• Wat vind je ervan dat hij nu een soort zwevend gamma-lijk is in de serie Immortal Hulk?

Zover was ik nog niet gekomen. Ik heb de eerste acht of negen delen gelezen, maar ik ben niet bij. Rick komt natuurlijk weer terug.

• Die Hulk-serie is heel bijzonder, net als veel van jouw series erg bijzonder zijn. Je hebt Marvels geschreven, dat geschilderde strips weer populair maakte. Je hebt Thunderbolts bedacht, dat een superheldenteam van superschurken was. Astro City is jouw creatie. Hoe werkt dit? Ga je zitten en besluit je iets baanbrekends te maken of begint het met een verhaal, dat vervolgens die kant op gaat?

Ik ben geïnteresseerd in de vraag: wat kun je nog meer doen? Is er nog meer mogelijk? Ik besluit niet iets baanbrekends te maken, ik begin met ‘wat is een leuk verhaal om te vertellen?’ The Thunderbolts ontstonden toen ik nadacht over een periode van The Avengers toen Captain America het team leidde, dat bestond uit Hawkeye, Quicksilver en de Scarlet Witch. Zij waren Avengers, maar ze waren net daarvoor superschurken. Wat als ze nog steeds superschurken waren? Of als ze logen over hun wens om held te zijn? Wat als ze Avengers wilden zijn uit duistere overwegingen? Dat leek me een interessant verhaal en ik zocht uit hoe ik dat met nieuwe personages kon doen.

Marvels ontstond omdat Alex Ross een strip wilde maken waarin de kracht van de personages als reëel naar voren zou komen, geloofwaardig. Met het levendige, foto-realistische gevoel van een schilderij. We wilden ook een verhaal schrijven over specifieke momenten uit de geschiedenis van Marvel, met de originele Human Torch en Gwen Stacy. Dat kan niet tegelijkertijd. We bedachten dat het een verhaal moest worden over de Marvel-helden, zonder dat het vanuit de helden zelf werd verteld. Dat was leuk om het op die manier voor elkaar te krijgen. Ik kom dus vanzelf in dit soort projecten terecht, maar het beginpunt is altijd: wat zou een leuk verhaal zijn om te vertellen? Wat heb ik nog niet eerder gezien?

• Baron Zemo gaat een grote rol spelen in de Disney+ serie Falcon and the Winter Soldier. Komt er binnenkort ook een Thunderbolts serie?

Er doen veel geruchten de ronde op internet. Er komt vast een Thunderbolts serie of film, welke weet ik niet, maar ik weet wel dat de mensen van de Marvel Studios de Thunderbolts geweldig vinden. Die ‘helden’ zitten al in de Avengers-tekenfilm en in een videogame. Dus ze pruttelen al op het fornuis. Je ziet ze vast op den duur.

• Ben je al benaderd om de serie te schrijven?

Nog niet.

• Zou je dat doen, voor televisie schrijven?

Dat ligt aan het idee. Ik heb hulp nodig als ik voor televisie moet schrijven, want ik ben bekend met strips. Mijn vrienden zeggen dat schrijven voor televisie niet anders is dan schrijven voor comics. Ik heb ook al een pilot voor televisie geschreven, dus ik ben er niet tegen. Maar het ligt eraan wat voor serie ze willen. Als het moet gaan over het Warren Ellis tijdperk, dan zou ik zeggen: “Vraag Warren Ellis ervoor.” Maar het zou sowieso leuk zijn om erover na te denken en erover te praten.

• Je hebt meegewerkt aan de computergame: LEGO Marvel Super Heroes 2. Hoe verschillend is dat in vergelijking met comics en televisie?

Het is anders in de zin dat in strips de vechtscènes je van plek naar plek brengen, zodat je door kunt met het verhaal. In een computerspel zijn de vechtscènes het verhaal, die zijn de hoofdattractie. Het is wat ervoor zorgt dat de speler speelt. Het verhaal speelt zich af tussen de gevechten in, zodat je een vertelling hebt, een pad om te volgen. De focus ligt op de strijd die plaatsvindt, waar je als speler de controle over de personages krijgt. In het geval van LEGO Marvel Super Heroes 2 waren twee verhalen samengevoegd tot een verhaal, voordat ik aan boord kwam: Avengers Forever en The Kang Dynasty. Dat werkte niet helemaal, want als je twee verhalen aan elkaar plakt, blijven er gedeeltes over. Ik moest dat allemaal gladstrijken.

Ik keek naar de verschillende scènes en waar die naar leidden. Dan namen we twee scènes die het verhaal voortstuwden en eentje om nieuwe dingen op te bouwen. Of we wisselden momenten om. Het personage Ravonna moest worden geïntroduceerd, wat in de comic in verschillende scènes achter elkaar gebeurde. Voor het spel was dat niet leuk genoeg, dus stelde ik een manier voor om haar te leren kennen op een leuke LEGO-manier. Daarnaast kon ik in de verschillende levels personages voorstellen, of andere manieren om iets voor elkaar te krijgen. Ze hadden actie onder water bedacht wat zich normaal in Atlantis zou afspelen. Maar ik denk niet dat daar de rechten voor beschikbaar waren, want Atlantis hoort bij de Fantastic Four. Dus moesten we de locatie veranderen in Lemuria of naar het barbaarse rijk van Attuma. Dus ik gebruikte vooral mijn kennis van het Marvel Universum om alles aan elkaar te rijgen en oplossingen te bieden als ze bepaalde personages wilden gebruiken die niet beschikbaar waren. Ik kan dan vaak twee tot vijf personages noemen die in plaats daarvan gebruikt kunnen worden. Dus het voelde aan als bouwkunde, het spel als machine om van de ene naar de andere plek te geraken. Dat is een ander gevoel dan wanneer ik een verhaal schrijf, als er niet zo’n structuur is. Dat is het verschil.

• Was het open einde van het spel jouw idee?

Volgens mij was dat het idee van de ontwikkelaars. Ik heb geholpen om het einde te bouwen wat het verhaal van het spel afrondt, en het opblazen daarvan om een nieuw spel in te leiden, was hun idee.

• Doe je veel onderzoek voor deze verhalen of zit het allemaal in je hoofd?

Het punt is, ik heb dat onderzoek al gedaan, zo’n tien tot twintig jaar geleden. Ik moet dingen uitzoeken als ik bijvoorbeeld iets moet doen met Squirrel Girl. Dan moet ik gaan uitpluizen wie ze is om haar te begrijpen. Ik heb een paar Squirrel Girl strips gelezen, ik vind haar leuk, maar ik ken haar niet zoals ik de Human Torch of Spider-Man ken. Dan moet ik onderzoek doen, maar als het over de Avengers of The Fantastic Four gaat, dan is de kans groot dat ik het allemaal wel weet.

• Waar werk je nu aan, waar kunnen we naar uitkijken?

Het laatste deel van Batman: Creature of the Night is verschenen. Verder werk ik aan een paar projecten voor Marvel. Enkele zijn al aangekondigd: Alex Ross maakt een bloemlezing van Marvel-verhalen en ik help hem daarbij. Ook zijn er een paar projecten waarnaar gehint is, maar nog niet uitgelegd zijn. Daar ben ik ook bij betrokken, inclusief een gloednieuwe serie, maar daar mag ik nog niets over vertellen. Ook ben ik bezig met een vervolgserie van Arrowsmith waar Carlos (Pacheco – red.) op dit moment de tekeningen bij maakt. Die zal uitkomen bij Image Comics. Ook wil ik meer The Autumnlands maken met Benjamin Dewey en meer eigen werk bij Image. Er zit veel in de molen en hopelijk komt alles over niet al te lange tijd uit.

• Is er nieuws rond de Astro City televisieserie?

De huidige optie van Astro City is verlopen. We zitten middenin de onderhandelingen met een ander bedrijf. Zodra de optie verliep stonden er mensen voor onze deur die zeiden: “hé, Astro City is beschikbaar, laten we praten.” Ik verwacht dat er uiteindelijk een Astro City televisieserie komt. Je weet echter nooit of de versie waar je nu aan werkt, de versie is die ook daadwerkelijk gemaakt zal worden, of dat het gedaan wordt door de volgende persoon aan de horizon, of degene daarna. Maar tien jaar lang heeft er altijd een nieuw persoon aan de horizon gestaan, dus het gaat zeker gebeuren.

• Grote dank voor dit interview.

Graag gedaan.

Interview met Kurt Busiek – Modern Myths service: koop LEGO Marvel Super Heroes 2 via Bol.com:
– Xbox One
– PlayStation 4
– Nintendo Switch

Meer interviews als dit interview met Kurt Busiek? Kijk in onze rubriek Interviews!