The Northman recensie – Bloederige wraak op weg naar Walhalla

Robert Eggers is een van die regisseurs die zijn eigen stijl film na film tot in de puntjes perfectioneert. Na The VVitch en The Lighthouse is ook The Northman – nu in de bioscoop – een folklorehorror die je bij de keel grijpt. Ditmaal gaan we terug naar de Vikingen, waar een verhaal vol wraak geen verrassingen biedt, maar door de stijl en het geweld blijft boeien. Lees onze The Northman recensie! 

Avenge father. Save mother. Kill Fjölnir. Als de jonge Viking prins Amleth (Oscar Novak (The Batman)) ziet hoe zijn vader Aurvandil War-Raven (Ethan Hawke (Moon Knight)) voor zijn ogen vermoord wordt door zijn oom Fjölnir (Claes Bang (Dracula)), vlucht hij voor zijn leven. Wreek vader. Red moeder. Dood Fjölnir. Met dit mantra groeit hij op, belust op wraak. Jaren later is hij als volwassen man echter stuurloos en leeg.

Amleth (Alexander Skarsgård (The Stand, Godzilla vs. Kong)) heeft zich overgegeven aan geweld en oorlog. Als “berserker” hakt hij elke vijand genadeloos in de pan. Ook al speelt zijn geweten hem parten omdat zijn bloed, zweet en tranen doelloos ingezet worden. Een blinde ziener (de zangeres Björk) herinnert hem echter aan zijn lot en zet hem op het spoor van Fjölnir.

Gehoorzaam de schikgodinnen

Het blijkt dat Fjölnir naar IJsland is gevlucht toen de legendarische Harald Schoonhaar de verschillende stammen van Noorwegen verenigde en zich tot koning kroonde. Fjölnir lijkt dus voor niets zijn broer Aurvandil te hebben vermoord, maar dat verandert de situatie niet. Amleth moet nog steeds zijn vader wreken, zijn moeder Gudrún (Nicole Kidman (Aquaman, Big Little Lies)) redden en Fjölnir doden.

Maar bepaal jij je eigen lot, of hebben de Nornen dit voor je gedaan? Deze schikgodinnen beslissen hoe lang jouw levensdraad is en hoe jouw leven verloopt. Of is het Odin, de Alvader van de Noordse goden, die een rol in het geheel speelt? Aurvandil vereerde de oppergod, terwijl Fjölnir aan Freyr offert, de fallische god van de vruchtbaarheid. Maar uiteindelijk verwachten alle mannen in deze tragedie door de Walkure naar Walhalla gebracht te worden als hun leven eindigt in een glorieus gevecht om eer en rechtvaardigheid. Wie heeft daar dan het meeste recht op?

The Northman recensie – Dromen over de goden

The Northman is doorspekt van deze Noordse mythologie. Regisseur Robert Eggers, die me in 2020 wist te overdonderen met The Lighthouse, verweeft de werkelijkheid en de mythologische, bovennatuurlijke elementen opnieuw weergaloos. Net als in The Lighthouse is het lastig te zeggen of de goden en visioenen die Amleth ziet er werkelijk zijn, of opgeroepen worden door zijn koortsachtige dromen.

Voor Amleth zijn wraak kan voltooien, moet hij eerst op zoek naar Draugr, het zwaard van de nacht. Als slaaf infiltreert hij het dorp waar Fjölnir heerst en voert heimelijk zijn bloederige taak uit. Ook hier speelt symboliek een grote rol en de gruwelijke gebeurtenissen in de ruige eenzaamheid van IJsland zijn zeer beklemmend. Toch is er ook hoop en liefde, al laat nieuw geweld nooit lang op zich wachten.

Mythologisch wraakverhaal vol horror

Alles in The Northman versterkt elkaar: de prachtige beelden, de Shakespeareaanse dialogen en de muziek en geluiden; alles sleept je mee in een orgie van bloed en geweld. Waar het in The Lighthouse een misthoorn was die je ongenadig in je ziel raakte, zijn het in The Northman de onheilspellende drums die je constant waarschuwen voor naderende dreiging.

Daarbij laat het bloederige geweld je ook geen moment los. De zwaarden en bijlen van de Vikingen hakken en breken genadeloos op de vijand in en het bloed en de ingewanden vliegen je om de oren. De “body horror” in The Northman deed me toch regelmatig even wegkijken. Maar het past allemaal in dit onvervalste, mythologische wraakverhaal. Het is daarbij niet vreemd dat de dialogen Shakespeareaans aandoen. De legende van Amleth was een van de inspiratiebronnen voor Shakespeares Hamlet. Nu snap je ook waarom het verhaal je bekend voor zal komen.

The Northman recensie – Historie met extra sfeer

Eggers weet door zijn gedetailleerde visie een geweldig verhaal neer te zetten, dat je dus eigenlijk al vaker hebt gezien. Het is niet dat de vorm boven de inhoud gaat, maar het verhaal is niet origineel. De wijze waarop het verteld wordt wel. En dat maakt The Northman opnieuw een kijkervaring die je niet snel zult vergeten. Het lijkt wel of Eggers met elke film beter wordt.

Kijk vooral ook naar de prachtige gebouwen en de geheimen die daarin schuil gaan. Er is veel historisch onderzoek naar de rituelen en gebruiken van de Vikingen gedaan, waarbij Eggers er toch ook zijn eigen draai aan geeft met de mythologische, bovennatuurlijke sfeer. Vikingen zijn momenteel populair en als je de streamingseries volgt of Assassin’s Creed: Valhalla speelt, zul je veel van de gebeurtenissen herkennen.

Een ware sterrencast

Zoals je al hebt gelezen kent The Northman een ware sterrencast. Naast bovenstaande acteurs heeft ook Willem Dafoe (Spider-Man: No Way Home, Nightmare Alley) als Heimir de Dwaas weer een indringende rol en herken je vast ook Anya Taylor-Joy (The Queen’s Gambit, The New Mutants, Last Night in Soho) als Olga van het Berkenbos. Door hun indringende spel, meeslepende dialogen en prachtige kostuums en make-up verlies je echter al snel uit het oog naar wie je kijkt. De meer opzienbarende personages als de druïden en de zieners geven alles een zeer bijzondere stijl, alsook de indringende rituelen als de offerandes of de transformatie van mens naar wilde wolven tijdens gevechten.

Alles dreunt en beukt op je in en na afloop haal je dan ook opgelucht adem dat we niet meer in die wilde tijden leven. Als de Walkure komt, ben je blij dat je meegenomen wordt en weer het daglicht in mag. Maar je bent wel een kijkervaring rijker.

The Northman recensie – Durf je lot onder ogen te komen

The Northman is een film die je echt in de bioscoop moet zien. Hoe groot je televisie ook is en hoe goed je home cinema geluidsinstallatie, dit wraakverhaal komt het beste tot zijn recht als je in een donkere zaal geen kant op kan. Er is geen ontsnappen aan het geweld en de gruwelijkheden, terwijl je de ogen van de goden in je ziel voelt boren.

Ik zal het werk van Robert Eggers de rest van mijn leven religieus blijven volgen. Hij weet de mythes en sages die in onze geschiedenis voorkomen op indringende wijze in beeld te brengen, zonder het realisme uit het oog te verliezen. Zijn verhalen zijn zeker geen fantasy of sciencefiction, maar geven de werkelijkheid een bovennatuurlijke, mythologische laag mee. Daarmee krijgen de oude verhalen iets nieuws en blijf je als liefhebber van folklore en volksverhalen geboeid tot het einde. Het is alsof je met nieuwe ogen kijkt, ook al is wat je te zien krijgt vaak ongenadig hard. Maar dat is het leven. Als je je lot tenminste onder ogen durft te komen…

The Northman draait nu in de bioscoop. Bekijk hier de trailer:

Titel: The Northman
Regisseur: Robert Eggers
Acteurs: Alexander Skarsgård, Nicole Kidman, Claes Bang, Ethan Hawke, Anya Taylor-Joy
Uitgever: Universal Pictures
Genre: Drama / Historische fictie

Lees meer Modern Myths recensies!